قسمت_اول
معاون سابق رسانهای شورای عالی امنیت ملی معتقد است که حساب بیش از اندازه دولت یازدهم بر روی برجام خطای استراتژیکی بوده و باید بهجای نگاه و انتظار از بیرون بر ظرفیتهای داخلی متکی شویم.
به گزارش مشرق، ابوالفضل ظهرهوند از چهرههای باسابقه وزارت امور خارجه است که علیرغم فعالیت جدی در حوزه بینالملل و سیاست خارجی و بهخصوص سالها کار روی معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات، مطالعات اقتصادی خود را دنبال کرده است.
دو بار حضور جدی در افغانستان بهعنوان سفیر و دیپلمات در دهههای هفتاد و نود، سفیر ایران در ایتالیا، مشاور رئیس دولت دهم در حوزه افغانستان، معاون شورای عالی امنیت ملی و عضویت در تیم مذاکرهکننده هستهای پیشین؛ بخشی از فعالیتهای او محسوب میشود. با او در خصوص ناکامی پس از برجام و ریشههای مشکلات اقتصادی کشور به گفتوگو نشستیم که به شرح زیر است:
خلاصه گفتگو
بیش از یک سال از برجام میگذرد ولی تأثیر ملموسی را در وضعیت اقتصادی کشورمان شاهد نیستیم، آیا مشکل تنها باگذشت زمان حل میشود و یا باید به فکر راه چارهی دیگری بود??
اگر قرار بود در برجام اتفاقی بیفتد، باید در نظر داشت که برجام درواقع ظرفیت محدودی است که قابل مقایسه با ظرفیتهای کلی و نیازهایی که کشور دارد، نمیتواند باشد. به نظر میرسد که حساب بیش از اندازه باز کردن روی برجام یک خطای استراتژیک بوده است و این خطای راهبردی پیامدهای خوبی را برای دولت یازدهم نداشته و نخواهد داشت. در کنار اینکه اساساً برجام همانطوری هم که پیشبینی هم میشد قرار نبود معجزهای بکند؛ ازیکطرف توازن لازم را بین آنچه میخواستیم و دادیم و آنچه میخواستند به ما بدهند رعایت نکردیم و از طرف دیگر تعهدات لازم را باید برای رفع تحریمهای هستهای دریافت میکردیم، داده نشد.
ضمن اینکه باید توجه داشته باشیم که امکان گرفتن تضمین روی یک بخش از تحریمها وجود نداشته و ندارد. ما باید ساختارهای تحریم را مورد توجه قرار میدادیم که این هم اتفاق نیفتاد؛ بنابراین ما هم یک مشکل رویکردی را در این مسئله میبینیم و هم نحوه مدیریت موضوع را میبینیم و هم اینکه نسبت به یک سری از جنبههای راهبردی نیز غفلت صورت گرفته است.
مجموعه اینها وضعیت ناخوشایندی را به وجود آورده است. باتوجه به این نتیجهای که برای برجام به دست آمده است، باید به دنبال تعریف فرصتها باشیم. یکی از آن فرصتها این است که طیف نخبگانی ما به این جمعبندی و اشتراک نظر برسند که نگاه و انتظار از بیرون بینتیجه است و ما باید بر ظرفیتهای خودمان متکی شویم. از سوی دیگر باید فرمایشات مقام معظم رهبری را با اتحاد و همدلی عملیاتی کنیم. در حال حاضر ما برای اینکه حتی همین حد از دستاوردهایی را که موردنظر بوده و برآورده نشده را با توجه به اینکه میدانیم نمیتوانیم از غرب بگیریم، باید ظرفیتهای داخلی خودمان را بالفعل کنیم.