امروز این خبر مهم اردوغان خواهد بود!
رئیس جمهور ترکیه دیروز اعلام کرد که روز چهارشنبه (امروز) خبر مهمی را اعلام میکند که براساس آن برخی روابط منطقه ای این کشور با همسایگانش را دگرگون خواهد کرد!
نگارنده براین تحلیل است که خبر مهم اردوغان ؛ اعلام جدایی ترکیه از اردوگاه غرب و پیوستن به محور شرق میباشد! این تصمیم، تصمیمی است که 21 روز پیش اردوغان اتخاذ کرد و با ارسال نامه ای به پوتین مراتب تاسف خود را از سرنگونی هواپیمای روسی اعلام کرد!
در کمتر از یک هفته آنچنان مقامات دو کشور بر تسریع برقراری روابط تاکید کردند که با توجه به مواضع پیشین آنها پس از سرنگونی هواپیمای روسی توسط ترکیه به گونه ای عجیب به نظر میرسید علی الخصوص که پوتین اصرار بر این داشت تا پاسخ این عمل ترکیه را خواهد داد!
اما ارتباط این تغییر استراتژی با کودتای اخیر ترکیه و خبر مهم امروز اردوغان چیست؟
اردوغان طی سالهای اخیر از هیچ تلاشی برای پیوستن به اتحادیه اروپا دریغ نکرد اما همواره با موانع بسیار مواجه شده است. اردوغان همچنین طی سالهای اخیر با پیروی از سیاست های واشنگتن به تقویت داعش پرداخت و علی رغم اختلافاتی که با عربستان بر سر موضوع اخوان المسلمین داشت به پیروی از سیاست های واشنگتن، همکاری خوبی را با عربستان در راستای حذف بشار اسد و تضعیف جبهه مقاومت نشان داد!
دوباره به 21 روز پیش برمیگردیم قبل از ارسال نامه اردوغان به پوتین! حال اردوغان با این همه جانفشانی های که برای غرب کرده به یکباره اطلاعات مهمی از طرف سرویس های امنیتی روسیه و ایران مبنی بر وقوع یک کودتا برای سرنگونی خودش به دست می آورد!
کودتایی که به گفته برخی تحلیلگران ترک اگر به وقوع می پیوست اولین آثارش قطع رابطه ترکیه با ایران بود! خنجر از پشت از سوی غرب! اطلاعات آنقدر متقن است که اردوغان نامه عذرخواهی به پوتین مینویسد!
حال به کودتا و اخبار بعد از کودتا برمیگردیم تا بیشتر فرضیه خود را ثابت کنیم! طبق اخبار منتشر شده در اولین روز پس از انجام کودتا، هسته اصلی کودتا یک هفته قبل از انجام کودتا دستگیر شده بودند و در اختیار دولت بوده اند! دستگیری نزدیک به دوهزار نفر تنها پس از دو روز از کودتا شاهدی بر این مدعاست که تیم اردوغان سوار بر برنامه کودچیان شده بودند!
تحلیل نگارنده براین است که عوامل صف کودتا بدون اطلاع از این موضوع و بر اساس برنامه ریزی قبلی عملیات را آغاز میکنند اما غافل از اینکه کودتا مدتها پیش لو رفته بوده است!
برای درک بهتر موضوع بهتر است موضع بازیگران بین المللی را هم پس از کودتا بررسی کنیم!
ایران: سه تماس وزیر خارجه در یک روز
روسیه: فردای کودتا رئیس دومای روسیه اعلام کرد کودتا از سوی غرب هدایت شده بود!
آمریکا: با تاخیری چهار ساعته موضع گیری کرد و اکنون که بحث اعدام کودتاگران پیش آمده ترکیه را تهدید به اخراج از ناتو میکند!
اتحادیه اروپا نیز موضع یکسانی در این باره با آمریکا گرفته گذشته از آنکه درگیری های لفظی مقامات اروپایی مثل مرکل با اردوغان طی چند ماه اخیر افزایش پیدا کرده بود! و در نهایت عربستانی که با 15 ساعت تاخیر کودتا را محکوم کرد!
حال تصمیم مهم اردوغان این خواهد بود که با محور غربی بماند که با دورنگی خنجر از پشت به او میخواستند بزنند یا آنکه از این پس خود را در محور اورسیا تعریف کند که اکنون علاوه بر حمایت سیاسی امنیتی از حیات دولت اردوغان، جذابیت های بسیاری در حوزه اقتصادی هم برای ترکها داشته و دارد!
آری در دنیای سیاست دوستی ها و دشمنی ها همیشگی نیست ! در خاتمه در اخبار آمد که خلبانی که هواپیمای روسیه را سرنگون کرده بود در زمره کودتاچیان ترکیه بوده که در درگیری ها کشته شده است!
سلام ترکیه به محور شرق!!
علی مرتضوی شریف
دکتری روابط بین‌الملل
