حجتالاسلام حسن روحانی رئیس جمهور روز گذشته در نشستی خبری که با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی در پاستور برگزار شد، اظهار داشت: دولت یازدهم به نیمه راه خود رسیده. دو سال از این افتخار برای دولت که مردم بار مسئولیت را به این دولت سپردند میگذرد. اگر من بخواهم این نیمه راه را با یک جمله تبیین کنم، این نیمه راه برای ایجاد آرامش و ثبات در بخشهای مختلف این جامعه بود. ما از یک دولتی که با التهاب، دولتی که با مشکلات فراوان در بخش وحدت اجتماعی، در سیاستخارجی، در مسائل اقتصادی روبرو بود حرکت کردیم به سمت یک دولت مستقر، با ثبات، دولتی که همه تلاش خود را به کار برد که در قدم اول در سیاستداخلی زخم جدیدی را ایجاد نکند و بر زخمهای گذشته مرهمی بگذارد.
تورم را مهار کردیم
وی افزود: تعالی علم، تعالی دانش، و تعالی هنر جزو اهداف ماست. تلاش ما بر این بود در بخش اقتصادی، اولاً به بازار آرامش ببخشیم. نوسانهای شدید و تند را در بازار شاهد نباشیم. در بازار کالا، بازار ارز، تلاش ما بر این بود که از نوسانهای شدید جلوگیری کنیم. تورم را مهار کنیم؛ تورمی که با یک سرعت فزایندهای نگرانکننده بود؛ مهاری بر این اسب سرکش بزنیم و تورم ما یک تورم آرام باشد. کاهنده باشد؛ مستمر باشد؛ چون ممکن است تورم را برای یکی دوسه ماه یا شش ماه کاهش داد اما کاهندگی مستمر اساسی بوده که از ابتدا دنبال کردیم و تا امروز به حمدالله به آن دست یافتیم و امیدواریم تا پایان این دولت که وعده ما این بوده که انشاءالله تورم یک رقمی باشد، بتوانیم به تورم یک رقمی دست یابیم.
ایران هراسی شرایط بسیار وخیمی را دارد
روحانی ابراز داشت: در زمینه سیاست خارجی هم به آرامش و ثبات و هم تعامل مثبت با جهان و هم بازسازی چهره ایران در افکار عمومی دست یافتهایم. امروز نگاه به ایران نگاه دیگری است. تقریبا ایران هراسی شرایط بسیار وخیمی را دارد میگذراند. البته دارند با اکسیژن و بهانه میخواهند نجاتش دهند ولی ایران هراسی در حال مرگ همیشگی است و ایران جایگاهش را پیدا کرده. امیدواریم در زمینه ایران هراسی و اسلام هراسی راه را ادامه دهیم.
رئیس جمهور کشورمان ادامه داد: انشاءالله امسال شاهد یک انتخابات بسیار خوب خواهیم بود و آن در زمینه رشد و رونق سیاسی در اسفند ظاهر میشود. مردم شاهد یک انتخابات بسیار خوب و با مشارکت بسیار خوب و شکوهمند خواهیم بود. انشاءالله رقابتیتر از گذشته. رقابتی که همیشه بوده است. و با احساس سلامت بیشتر. سالم بودن یک موضوع است که انشاءالله همیشه سالم بوده ولی احساس سلامت موضوعی دیگر است که انشاءالله بالا خواهیم برد. همه نهادها دست به دست هم باید بدهند. ما قصد دعوا با هیچ نهادی نداریم اما همانطور که قبلا گفتم در انتخابات به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی به وظیفه ام عمل خواهم کرد. حالا ممکن است برخی خوشحال شوند و برخی نشوند.
دولت الکترونیک یکی از راههای جلوگیری از فساد است
رئیس جمهور در ادامه نشست خبری در پاسخ به سؤالی پیرامون راهکار حل مشکلات اقتصادی و موانع اصلی بر سر فعالیت اقتصادی دولت و اینکه مرد شماره یک دولت در حل بحران اقتصادی کیست، گفت: اقتصاد ما هم با مشکل اقتصاد نفتی بودن هم با مشکل اقتصاد رانتی بودن، هم انحصار در برخی از زمینهها و هم حضور پررنگ برخی از دستگاههایی که خیلی در شأن آنان کار اقتصادی نیست و همچنین عدم اجرای درست سیاستهای کلی اصل 44 روبهرو است.
وی با بیان اینکه دولت الکترونیک یکی از راههای جلوگیری از فساد است، گفت: بعضیها دعوت به قانون را میگویند حاشیهسازی نکنیم، پس قانون شد حاشیه! پس متن همان رانت و بیعدالتی میشود. همه باید تسلیم قانون شویم و راه دیگری وجود ندارد. برای پیشرفت کشور همه باید قانون را اجرا کنیم و در برابر قانون خاضع باشیم. نمیخواهم بگویم دولت در زمینه ایجاد عدالت، حذف رانت و انحصارها کاملاً موفق بوده، اما قدمهای خوبی برداشته و انشاالله ادامه خواهد داد.
روحانی رسانهها را ابزار مهمی برای تحقق مبارزه با فساد عنوان کرد و گفت: یکی از راههای مبارزه با فساد، رسانههای آزاد هستند. نباید یک رسانه حاشیه امنیتی داشته باشد و یک رسانه نداشته باشد، همه باید دارای امنیت واحد باشند. یکی از رانتها در همین موضوع رسانهها هم هست.
رئیسجمهور تصریح کرد: نمیدانم چگونه است که یک رسانه هر چه بگوید هیچ مشکلی برای او پیش نمیآید، یک رسانه کوچکترین خطا بکند همه دستگاهها فعال میشوند و میگویند باید قانون را اعمال کنید، این در حالی است که قانون باید برای همه اجرا شود.
رئیسجمهور پیرامون مرد شماره یک دولت در حل بحران اقتصادی گفت: در بحث اقتصاد، اجرای برنامه مهم است، البته تیم اقتصادی ما و ستاد اقتصادی ما معلوم است. این دولت بیشتر برنامهمحور است تا شخصمحور.
چیزی امضا نکردهایم که آن را به مجلس بفرستیم
روحانی همچنین در پاسخ به سؤال خبرنگار کیهان که آیا این انتظار قانونی وجود نداشت که براساس اصول 77 و 125 قانون اساسی که از نظر قانون در خصوص تعهدات و معاهدههای خارجی کاملاًروشن است دولت به وظیفه خود در این زمینه عمل کند و بررسی برجام را به عنوان یک لایحه به مجلس بفرستد؟ گفت: طبق قانون اساسی و براساس اصل 77 و 125 که در واقع این اصل بیشتر بند 77 آن را بیشتر تبیین میکند، در اصل 25 قانون میگوید وقتی یک توافقنامه و معاهدهای را رئیسجمهور یا نماینده رئیسجمهور امضاء میکند باید آن را برای تصویب به مجلس فرستاد.
روحانی ادامه داد: ما چیزی را امضاء نکردیم نه تنها رئیسجمهور بلکه نماینده رئیسجمهور هم چیزی را امضاء نکرده است، در واقع آنچه که امروز انجام میگیرد نسبت به معاهدهای بوده که قبلاً ایران آن را پذیرفته بود و همه این بحثها برای این است که میگویند معاهده NPT را درست اجرا کردهاید یا خیر؟ که ما اعلام میکنیم درست اجرا کردیم اما یک عدهای مخالف ما بودند و اعلام کردند که درست اجرا نمیکنیم.
رئیسجمهور ادامه داد: تمام مذاکرات هم برای این بود که ما ثابت کنیم این اتهامات به جمهوری اسلامی ایران به ناروا است و یک اعتمادی هم آنها نسبت به برنامه هستهای ایران داشته باشند، بنابراین تمام بحثها برای درست اجرا شدن معاهدهای بوده که قبلاً ایران جزء آن معاهده شده و مجلس قدیم هم این موضوع را در رژیم قبل تصویب کردند و به صورت قانون در آمده بود.
رئیس دولت یازدهم با بیان اینکه امروز معاهده جدیدی وجود ندارد، گفت: شما در برجام هم نگاه کنید میبینید که میگوید ایران به صورت داوطلبانه اقدامات ذکر شده را انجام میدهد. بعلاوه اینکه هیچ کشوری از اعضای 1+5 این متن را به پارلمان خودشان برای تصویب نفرستادند که ما بخواهیم این اقدام را انجام دهیم ضمن اینکه اگر این متن یا برجام به پارلمان فرستاده شود یک الزامی بر دولت به وجود میآید، یعنی در این اقدام ما کار را به نفع آنها انجام دادیم. ضمن اینکه ممکن است کسی هم نظرش این باشد که طبق قانون اساسی باید به مجلس فرستاده شود.
روحانی ادامه داد: به مجلس فرستاده شدن برجام معنایش این است چیزی که رئیسجمهور تا کنون امضاء نکرده است، رئیسجمهور آن را امضاء کند و معنای دیگرش آن است چیزی که وزیر خارجه تا کنون آن را امضاء نکرده، امضا کند و این در ادامه به مجلس برود و به تصویب برسد یعنی با این اقدامات تنها برای خودمان الزامات ایجاد میکنیم که هیچ کشوری این کار را انجام نداده است.
رئیس دولت یازدهم تأکید کرد: بقیه رئیسجمهورها و وزرای خارجه کشورهای دیگر هم امضاء نکردهاند که ما بخواهیم این کار را بکنیم. چرا ما میخواهیم یک فشاری را از لحاظ حقوقی بر مردم ایران وارد کنیم، فشاری که ما هیچ الزام و نیازی به آن نداریم.
رئیسجمهور با بیان اینکه اصل 125 قانون اساسی کاملاً این بحث را روشن میکند، ادامه داد: براساس این اصل گفته شده چیزی که رئیسجمهور یا نمایندهاش امضاء کرد به مجلس فرستاده شود. در حالی که ما چیزی را امضاء نکردیم و نیازی هم نبوده امضاء کنیم. و بطور کلی برجام قاعدهاش بر این بوده که دولتها با یکدیگر تفاهم کنند و توافق نهایی در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب برسد که به این شورا فرستاده شده و به تصویب رسیده است، بنابراین از ابتدای برنامه برجام و حتی قبل از اینکه به توافق نهایی برسیم برنامه این بوده است.
وی افزود: شبیه همین اقدامات نیز ما در توافق ژنو هم داشتیم و این توافق ژنو هم عیناً شبیه همین مسئله بوده است منتها آن کوتاه مدت بوده که امکان دارد به درازا بکشد و به ده سال بکشد ولی عین بحث برجام بوده و به مجلس هم فرستاده نشد، ما در گذشته هم تفاهماتی در زمینه هستهای داشتیم که میتوان به توافق پاریس و بیانیه سعدآباد اشاره کرد که هیچکدام به مجلس فرستاده نشد و هیچکس هم نگفت که چرا به مجلس نرفت و این متن برجام هم همانند همین بحثهایی است که مطرح شد.
روحانی خاطرنشان کرد: البته ممکن است این بحث مطرح باشد که نهادهایی باید این متن برجام را بررسی کنند. البته شما میدانید که پرونده هستهای از روز اول تحت نظر شورای عالی امنیت ملی اداره میشد و این کار هم از سال 82 آغاز شد و هم اکنون هم تحت نظر این شورا کارها در حال انجام است و تا کنون بررسیهای فراوانی صورت گرفته و تقریباً مراحل نهایی خود را سپری میکند و قاعدتاً آنچه که براساس اصل 76 تحت نظر شورای عالی امنیت ملی است و این شورا در نهایت اگر تصویب کند بطور طبیعی این اصل حاکم بر آن دو اصلی است که در ابتدا ذکر شد.
یک موضوع را تبدیل کنیم به یک مسئله دائمی
در کشور، خوب نیست
رئیس جمهور در ادامه در پاسخ به سؤالی درباره رفع حصر محصورین، توضیح داد: تلاش دولت ابتدا بر این بوده که در داخل جامعه ما احساس آرامش بیشتری کنند و اگر موضوعی در گذشته در این کشور بوده و ما میتوانیم این موضوع را طبق قانون پایان دهیم، این کار را انجام دهیم. به هر حال ادامه یک مشکلی که در جامعه بهوجود آمده، حالا حق با این طرف بوده یا آن طرف بالاخره قوه قضائیه حکم میکند، اما اینکه یک موضوع را تبدیل کنیم به یک مسئله دائمی در کشور، خوب نیست و کسی سودی نمیبرد.
وی افزود: این چه خاصیتی دارد، باید تلاش کنیم قانون اجرا شود، کسی که خطا یا اشتباهی کرده باید قانون نسبت به آن فرد اجرا شود، اما اینکه موضوع را تبدیل کنیم به یک موضوع تکراری در کشور، درست نیست. اقتدار یک نظام و دولت این است که بتواند مسائلش را سریعتر نهایی کند، مثل همین برنامه هستهای، اگر بتوانیم مسائل را هرچه سریعتر در چارچوب منابع ملی نهایی کنیم به نفع ماست.
رئیس جمهور ادامه داد: هفته قبل که ما خدمت مقاممعظم رهبری بودیم، ایشان فرمودند خوب شد پرونده هستهای بالاخره تمام و جمع شد، اینکه بخواهیم یک موضوع داخلی یا خارجی را طولش بدهیم درست نیست.
وی اضافه کرد: بنده تلاش خودم را در زمینه حل معضلات سیاسی ـ اجتماعی در چارچوب مصالح و منافع ملی انجام دادم، اما در زمان خودش بیشتر میتوان این کار را انجام داد. شما گفتید پاسخ دیپلماتیک ندهید، اما واجب هم نیست که همه چیز را اعلام کنیم، اعلام پیش از موعد یک خبر مانند چیدن میوه نارس است.
رئیس جمهور تأکید کرد: همه باید تلاش کنیم به وحدت، اتحاد و همدلی بیشتر برسیم، همه باید از گذشته درس بگیریم و بیاموزیم و اجازه ندهیم اگر انحراف یا خطایی بوده، آن انحراف یا خطا تکرار شود، اما در عین حال باید حوصله لازم را هم به خرج دهیم تا بتوانیم در یک زمان مناسب مسائل را به حلوفصل نهایی برسانیم، هم باید تعاملگرا باشیم و هم تحملگرا.
ما نسبت به قدرت دفاعیمان
هیچگونه محدودیتی را نپذیرفتیم
روحانی در ادامه سخنانش در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چشمانداز قدرت دفاعی ایران در دوران پساتحریم را چطور ارزیابی میکنید؟ گفت: ما باید در قدرت ملی به دنبال بازدارندگی در برابر انواع تهدیدات باشیم، یکی از انواع بازدارندگی در بخش دفاع است، حقوق، سیاست خارجی و مسائل اقتصادی از دیگر ارکان بازدارندگی یک کشور محسوب میشود.
رئیسجمهور تصریح کرد: در «برجام» اصلاً چیزی راجع به بحث موشک، دفاع و سلاح مطرح نشده است، چیزی که وجود دارد در قطعنامه 2231 است، طبق قطعنامههای قبلی کلا خرید و فروش، صادرات و واردات تسلیحات نظامی برای ایران ممنوع شده بود، این جزء مواردی بود که شامل تحریمهای بینالمللی شده بود، اما در این قطعنامه جدید به جای تحریم تبدیل به محدودیت شده بود، طبق قطعنامه 2231 دوران محدودیت صادرات و واردات تسلیحات نظامی 5 سال شده است.
وی تأکید کرد: ما رسما اعلام کردیم که قائل به همین بندها به همین صورتی هم که در قطعنامه 2231 آمده نیستیم، در خود «برجام» هم تصریح کردیم که نقض قطعنامه به معنای نقض «برجام» نیست، این موضوع در خود «برجام» تصریح شده است. ما نسبت به بنیه و قدرت دفاعیمان هیچگونه محدودیتی را نپذیرفتیم و نخواهیم پذیرفت. آنچه برای دفاع از کشورمان لازم باشد اعم از موشک یا غیرموشک ما ادامه میدهیم کما اینکه فاتح 313 را رونمایی کردیم برای اینکه دنیا بداند مسیر ما همان مسیری است که به صراحت در مذاکرات گفتهایم.
رهبران منطقه در چارچوب مصالح منطقه عمل کنند
روحانی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه توافق هستهای چه مزایایی میتواند برای کشورهای عربی منطقه داشته باشد؟ اظهار داشت: امیدوارم باز هم رهبران منطقه در چارچوب منافع ملی و مصالح منطقه عمل کنند و دست از جنگ و خشونت بردارند، با دخالت در امور داخلی دیگر کشورها نمیتوانیم به اهداف موردنظر خودمان برسیم، آنها باید توجه کنند ملت یمن، ملت بزرگ، دلاور و شجاعی هستند، بیش از 100 روز است که عربستان، یمن را بمباران میکند، اما در مقاومت و ایستادگی ملت یمن تأثیری نداشته است، ما اراده لازم را برای روابط بهتر با کشورها داریم، مقامات عربستان شرایط را برای این روابط آماده کنند و اجازه ندهند شرایط بسیار بدی که امروز در منطقه حاکم است از جمله کشتار بیگناهان ادامه یابد.
باید حواسمان را درخصوص نفوذ آمریکا جمع کنیم
روحانی در پاسخ به سوالی پیرامون نفوذ آمریکا پس از برجام و برنامههای دولت برای مسدود کردن راههای نفوذ، گفت: ما باید حواسمان را درخصوص نفوذ قدرتهای بزرگ خصوصاً آمریکا جمع کنیم و آنچه مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند به عنوان یک رهنمود ملی است همه ما باید به آن توجه کنیم.
روحانی تصریح کرد: هر مقدار ما قدرت ملیمان را بالا ببریم و هر مقدار توسعه کشور افزایش پیدا کند و تعامل ما با دنیا به ویژه با همسایگانمان تعامل نزدیکتری بشود، رخنه سیاسی، فرهنگی، امنیتی هر روز کمتر خواهد شد و این رسالت و وظیفه اصلی ما است.
دولت فراجناحی بوده و هست
رئیس جمهور در پاسخ به سوالی در مورد عملکرد 2ساله دولت درباره صدور مجوزها برای احزاب، فعالیت مجدد خانه احزاب و تامین اجتماعات آنان قابل قبول بوده است، توصیه و برنامه شما برای ادامه این روند چیست؟ تاکید کرد: دولت فراجناحی بوده و هست از ابتدا و اتهام به این دولت خیلی سخت است اگر دولت جناحی باشد میتوان زود به او اتهام زد که میخواهد همه فعالیتهایش را برای تقویت یک جناح علیه آن جناح است اما ما به هر دو جناح به معنای عام کلمه و به همه احزاب و تشکلهای قانونی احترام میگذاریم و در دولت ما افرادی که دور یک میز نشستیم، برخی به این جناح و برخی به آن جناح تعلق دارند.