وزیر خارجه میگوید برجام، توافق بینالمللی نیست که نیاز به تصویب مجلس داشته باشد.
محمدجواد ظریف در مصاحبه با سایت الف گفته است: من معتقد هستم برجام یک توافق بینالمللی نیست که نیاز به تصویب مجلس داشته باشد. به عنوان یک فردی که چند وقتی حقوق درس داده است عرض میکنم که «برجام» در واقع نحوه مدیریت تعدادی از قطعنامههای شورای امنیت است که توسط یک قطعنامه دیگر، قطعنامههای قبلی را لغو کرده و نشان میدهد که الان باید چه کاری صورت گیرد.
وی میافزاید: برجام در واقع همانطور که اسمش مشخص است، برنامه جامع اقدام مشترک است به این دلیل که شما تعدادی قطعنامه دارید که حالا میخواهید آنها را کنار بگذارید، چگونه؟ به این روش که یک قطعنامه جدید آمده که بسیاری از قبلیها را کنار گذاشته است و یک قسمتی از این روشها که در برجام آمده مورد توافق هست و خود قطعنامه هم که خارج از این توافق است.
ولی روشی است که این توافق را اجرایی میکند. لذا از نظر حقوقی یک توافق نیست. به همین دلیل است که همین دوستانی که میگویند این توافق بینالمللی است، همانها میگویند چرا این ترجمه فارسی ندارد! اول فرض کردهاند که این یک توافق بینالمللی است. بله شما وقتی که یک معاهده دوجانبه دارید یک نسخه فارسی و یک نسخه به زبان دیگر دارید اما این که آنگونه نبوده.
این یک معاهده نبوده که شما یک نسخه فارسی و یک نسخه انگلیسی داشته باشید. این برنامهای بوده که شما با شش کشور خارجی دیگر نشستید و به تفاهم رسیدید مشکلی که در اجرای تعهدات قبلی شما به عنوان عضو سازمان ملل متحد و عضو انپیتی وجود داشته (که ما آن مشکلات را غیرقانونی و نامشروع میدانیم) در قالب یک چارچوب حل کنیم. این چارچوب در واقع چارچوبی است برای حل مشکلات گذشته و یک توافقنامه بینالمللی نیست که نیاز به تصویب مجلس داشته باشد.
ظریف همچنین در پاسخ این سؤال که «اگر درباره وضعیت موشکهای بالستیک و آزمایشهای موشکی در برجام و قطعنامه بفرمایید و این که اگر ایران بخواهد موشکهای بالستیک را آزمایش کند امکان دارد با بهانهجوییهای غربیها مواجه شود؟ گفت: بسیاری از این حرفها با مزه است! موشکهای بالستیک مگر تازه ابداع شده است؟
قطعنامه 1929 در بند 9 را بروید بخوانید در مورد موشک بالستیک چه میگوید و همچنین ماده 3 نامه ضمیمه در مورد اعضای دائم موشکهای بالستیک را بخوانید. در قطعنامه 1929 تحت فصل هفت، با عبارت فصل هفتی، آمده: «ایران نباید هیچ موشک بالستیک که قابلیت حمل سلاح هستهای داشته باشد طراحی یا آزمایش بکند»؛ اما در اینجا که اولاً خود قطعنامه تحت تأثیر فصل هفت نیست و عباراتی هم که میگوید از ایران خواسته میشود نه ایران باید و عبارات الزامآور بکار نمیبرد.
این اظهارات در حالی است که مقامات وزارت خارجه بارها تصریح کردهاند که ضمن صدور بیانیه، بر عدم اجرای قطعنامه 2231 (جمعبندی 6 قطعنامه قبلی) تأکیدکردهاند و در عین حال اکنون میگویند برجام برای «نحوه مدیریت تعدادی از قطعنامههای شورای امنیت است» و «با آمدن قطعنامه جدید، قطعنامههای قبلی کنار گذاشته میشود». به عبارت دیگر مسئله این است که قطعنامه 2231 و برجام (به عنوان پیوست الف قطعنامه)، تعهداتی برای اجرا هست یاخیر؟
روشن است که هم برجام و هم قطعنامهای که طبق توافق در برجام، به تصویب رسیده، برای اجرا میباشد و حاوی تعهدات مهمی برای کشورمان هست. بنابراین طبق اصل 77 قانون اساسی و استفساریه آن از شورای نگهبان، هر توافق خارجی که متضمن تعهد برای کشور باشد، باید در مجلس مورد بررسی و تصویب قرار گیرد.
درباره بند موشکی (بند 3 پیوست ب قطعنامه) نیز هر چند 2 تفسیر وجود دارد، اما تعبیه عبارت «تا 8 سال» معلوم میکند کدام تفسیر درست است. منتقدان معتقدند که بند موشکی شامل هر نوع موشک دوربرد میشود اما تیم مذاکره کننده میگویند ممنوعیت پرتاب موشکی، صرفاً مربوط به موشکهای طراحی شده برای نصب و پرتاب کلاهکهای هستهای میباشد.
اما آنچه نظر منتقدان را تأیید میکند «ممنوعیت 8 ساله» است. روشن است که اگر موشکهای طراحی شده برای حمل کلاهک هستهای مد نظر بود، این ممنوعیت دایمی بود و نه 8 ساله که پس از 8 سال مجاز باشد!